Bitcoin gibi kripto dövizlerin para birimi olması için Merkez Bankası tarafından üretilmesi ve faizlerinin olması gerektiğini belirten İstanbul Bilgi Üniversitesi Öğr. Gör. Dr. Can Pamir; “Bu iki şart yerine gelmedikçe kripto paralar kahvelerdeki çay pullarının fantastik versiyonu olmaktan öteye geçemez” dedi
Son yıllarda finans dünyası tarafından sıkça konuşulan ve Bitcoin ile tanıdığımız Block-chain teknolojisi ile ilgili olarak İstanbul Bilgi Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Can Pamir’den önemli uyarılar geldi. Dr. Pamir, kripto paraların şu anda kullanıldığı haliyle kıraathanelerde kullanılan çay markalarından farkı olmadığını söyledi. Pamir, Bitcoin’in gerçek para birimi olarak kabul edilebilmesi için merkez bankaları tarafından üretilmesi ve faiz işlemesi gerektiğinin altını çizerek, “Aksi durumda Akbil ya da telefon jetonları gibi kısıtlı alanlarda para eşdeğeri olarak kullanılan bir alışveriş aracı olarak kalacak” dedi.
Kripto Dolar olabilir mi?
Bitcoin’e faiz uygulamanın onu para olmaya yaklaştıracağını belirten Dr. Pamir, bu faizin kime ve neye göre uygulanacağının önemli olduğunu şu cümlelerle aktardı: “Klasik yaklaşım bir ülkede enflasyon artarsa o ülkenin Merkez Bankası’nın faizi artırması, o ülkede büyüme düştükçe faizi düşürmesidir. Bitcoin faizi için hangi ülke baz alınacak? Artış ve azalışa kim karar verecek? Ben ülkelerin bir süre sonra harekete geçerek kendi kripto paralarını çıkaracağını düşünüyorum. Kripto Dolar, Kripto Euro ve Kripto TL gibi, merkez bankalarının kontrolünde olan ama dijital ortamlarda Block-chain veya benzeri sistemlerle çalışacak bir parasal sistemin gelişmesini öngörüyorum.”
“Bitcoin spekülatif bir finansal enstrüman”
Mevcut küresel sistemin bile kara paranın önüne geçemediğini vurgulayan Dr. Pamir, kripto paraların kötü amaçlarla kullanılmaması için çok ciddi önemler alınması gerektiğini belitti. Bu sebeple Bitcoin’in yatırım aracı olarak görülmemesi gerektiğine değinen Dr. Pamir, şu ifadeleri kullandı: “Kripto paralar son derece spekülatif ve oynak finansal enstrümanlardır. Başta Bitcoin olmak üzere birçok kripto para biriminin algoritması bile tam olarak açıklanmamıştır. Benim kanaatime göre Bitcoin, riskleri azaltmak bir yana, portföyün riskini arttıracak spekülatif bir finansal enstrümanıdır. Yüksek getiri peşinde koşup, yüksek risk almak isteyen kişiler için uygundur. Siz bankada mevduat yaptığınızda ne kadar faiz alacağınızı kuruşu kuruşuna biliyorsunuz ama Bitcoin’in yarın yarı yarıya düşmeyeceğinin garantisi yok.”
“Finansta yatırım araçlarının fiyat tahmininin temel ve teknik analiz yöntemiyle yapılması zorunludur” diyen Dr. Pamir, temel analiz için yatırımın bağlı olduğu devlet, kurum veya şirketlerin finansal performanslarının incelenmesi gerektiğini belirtti. Finansal kararların iki yöntem kullanılarak alındığını fakat Bitcoin’de bunun mümkün olmadığını vurgulayan Dr. Pamir, “Bu sebeple analizi tam yapılamayan bir değeri yatırım aracı olarak yorumlamak, kan testi yapmadan sadece idrar testi yaparak hastaya teşhis koymaya benziyor” dedi.